صورة ما علی النسخة المقابل بها: اتفق الفراغ عن انتساخه یوم الاثنین الخامس من ذی القعدة من سنة سبع و خمسمائة کتبته هذا الکتاب المجلدین من اوله الی آخره العبد المذنب الفقیر الراجی الی رحمة الله و غفرانه عبدالجبار بن علی بن منصور النقاش الرازی فی مشهد المقدس الرضوی مولانا الامام المعصوم ابوالحسن علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی‌طالب صلوات الله علیهم اجمعین من نسخة الشیخ الفقیه الامام ابوجعفر محمد بن علی بن عبدالصمد النیسابوری اطال الله بقاه و ادام عزّه له و لاخیه الشیخ الفقیه العالم ابو‌الحسن علی بن عبدالصمد ادام الله عزّه و غفر له و لابویهما و لجمیع المؤمنین و المؤمنات و المسلمین و المسلمات.

او در صفحه عنوان کتاب و مؤلف را چنین وصف کرده است:

کتاب فیه ما املاه الشیخ الفقیه ابوجعفر محمد بن علی بن الحسین بن موسی بن بابویه القمی فی مجالسه بنشابور فی رجب من سنة سبع و ستین و ثلثمائة.

یقول فضل‌الله بن علی الحسنی ابوالرضا الراوندی و هذا خطه: اخبرنی بهذا الکتاب الشیخ الفقیه علی بن علی بن عبدالصمد التمیمی اجازةً و کتب بها الیّ من نیسابور فی شهر ربیع الآخر من سنة تسع و عشرین و خمس‌ مائة، و کذلک اجاز لولدیّ احمد و علی ابقاهما الله، قال: اخبرنی والدی الشیخ الفقیه الزاهد ابوالحسن علی بن عبدالصمد، عن السید العالم ابی البرکات علی بن الحسین الجوری رحمه الله عن مملیه رضی الله عنه و الحمد لله و صلواته علی محمد و آله.

و اخبرنی به السید العالم ابوالبرکات محمد بن اسمعیل بن الفضل الحسینی رحمه الله، عن الشیخ المفید ابی الحسن علی بن عبدالصمد التمیمی قراءة علیه، قال قرأت هذه الامالی علی السید العالم ابی البرکات علی بن الحسین الجوری و الشیخ ابی‌بکر محمد بن احمد المعمری فی شهور سنة ست عشرة و اربع مئة، قالا قرأنا هذه الامالی علی الشیخ ابی‌جعفر محمد بن علی بن الحسین بن موسی بن بابویه رضی الله عنه، و اجاز لولدیّ احمد و علی حفظهما الله و ذلک فی آخر ذی القعدة سنة اثنین و ثلثین و خمس ‌مئة.

سمع منّی هذا الکتاب من اوله الی آخره و هو امالی الشیخ الفقیه ابی‌جعفر ابن بابویه رحمه الله بقرائته علیّ و عارضه بنسختی و صحّحه بجهده و طاقته صاحبه الشیخ الفقیه الجلیل الزاهد ابومسعود عبدالجبار بن علی بن منصور النقاش الرازی ایّده الله و متّعه به، کتبه علی بن محمد بن الحسین القمی بخطه فی منتصف المحرم سنة ثمان و خمسمائة حامداً لله تعالی و مصلیاً علی رسوله محمد و آله الطاهرین و مسلماً.

نقلته من النسخة الصحیحة التی کان تاریخها یوم الاثنین الخامس من ذی قعدة الحرام من سنة سبع وخمسمائة بخط الشیخ الفاضل الکامل العالم المتقی عبدالجبار بن علی بن منصور النقاش الرازی و هو نقله من نسخة الشیخ الفقیه الامام ابوجعفر محمد بن علی بن عبدالصمد النیشابوری غفره الله و لاخیه الشیخ الفقیه العالم [ابوالحسن علی بن

] ابوالحسن علی بن عبدالصمد فی مشهد مولانا الامام المعصوم ابوالحسن علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی‌طالب صلوات الله علیهم اجمعین.

طوسی در مقدمه نوشته است که این نسخه را فضل‌الله جاستی در ۹۵۰ق به او عاریت داده بود.14

همان، ص ۲. مؤلف در حاشیه درباره نسبت جاستی نوشته است: «الجاست مواضع قهستان من اعمال مدینة المؤمنین قم» که نشان می‌دهد این کلمه تا نیمه قرن دهم هجری به همین صورت تلفظ می‌شده است و نه به صورت جاسب که اکنون متداول است. درباره تلفظ این کلمه رک: مسائل تاریخی زبان فارسی، ص ۲۴۷-۲۵۱.

از احوال جاستی اطلاعی نداریم؛ ولی طوسی او را به بزرگی ستوده است.
سه نسخه دیگر از کتاب امالی هم می‌شناسیم که یادداشت یکسانی درباره مقابله با نسخه نقاش رازی دارند. این یادداشت با تفاوتهایی مختصر شبیه متن بالاست و در پایان جلد اول هر سه نسخه نوشته شده است.15

آستان قدس رضوی، ش ۱۱۴۱۹، ص ۱۹۴؛ شهرداری اصفهان، ش ۵۰، به خط عبدالله بن محمدعلی اصفهانی، مورخ ۱۰۶۸ق، گ ۱۳۷ر؛ دانشگاه تهران، ش ۵۷۲، گ ۱۷۱أ.

نسخه نقاش رازی به گواهی وقفنامه‌ صفحه عنوان در سده سیزدهم هنوز سالم بوده است. تاریخ این وقفنامه از انتها بریده شده است؛‌ اما از اسامی افراد مذکور در آن مشخص می‌شود نسخه در آن زمان کماکان در ایران باقی مانده بود.

• اندازه برگ اول: ۳/ ۱۹× ۵/ ۱۳ و برگ دوم ۲۰×۱۴ سانتیمتر است.
• رک: فهرست کتب خطی اصفهان، ج ۱، ص ۵۶؛ تکملة طبقات اعلام الشیعة، ص ۱۰۶-۱۰۷. همچنین سید عبدالعزیز طباطبایی در تعلیقات الفهرست منتجب‌الدین رازی، ص ۲۳ در شرح حال احمد بن فضل‌الله راوندی به نسخه امالی روضاتی و صورت خط راوندی روی آن اشاره کرده است.
• او کاتب نسخه‌ای از المصباح الکبیر شیخ طوسی نیز هست (کتابخانه آستان قدس رضوی، ش ۸۸۲۲). عبدالجبار بن علی بن منصور نقاش رازی نسخه خود را از روی نسخه ابی‌اسحاق ابراهیم بن محمد ماوراءالنهری نوشته و کتابت آن را در ضحوه روز پنجشنبه ۲۳ صفر ۵۰۲ در مشهد مقدس رضوی به پایان رسانده بود. او این کتاب را هم همانند امالی بر استادش ابوالحسن علی بن محمد بن حسین قمی خوانده است. بعضی از کلمات اجازه قمی صدمه دیده و دشوارخوان شده است؛ از جمله تاریخ آن که بخش باقی‌مانده آن گواهی می‌دهد این کار در سال ۵۰۶ق انجام شده است (اوایـ... الاول سنة ست و خمسمائة).
  همچنین نسخه بعدا از آغاز تا انجام بر سدیدالدین ابی‌محمد حسن بن حسین بن علی دوریستی خوانده و این کار در شهر الله الاصب ۵۸۴ به پایان رسیده است.
  در کتاب زیارة عاشوراء فی المیزان، ص ۱۵۱-۱۵۲ بدون هیچ دلیل خاصی این قرائت را به ابن ادریس نسبت داده‌اند. همچنین اجازه قمی را به اشتباه از علامه حلی دانسته‌اند. و البته این مطلب به همین صورت نادرست به دیگر منابع نیز راه یافته است.
• این یادداشت در حاشیه نسخه دانشگاه تهران، ش ۵۷۲، گ ۱۷۱ر هم آمده است.
• هر چند دستخط راوندی روی این نسخه بسیار آسیب دیده است؛ اما با دیگر خطوط شناخته‌شده او تطابق کامل دارد. از راوندی این دستخطها را می‌شناسیم: اجازه به ابومحمد حسن بن حسین بن علی دوریستی در ۵۴۷ق (کتاب الغریبین، کتابخانه شهید علی پاشا استانبول، ش ۱۳۱)؛ اجازه به عبدالجبار بن حسین فراهانی در ذیقعده ۵۵۵ق (خصائص الائمة شریف رضی، کتابخانه رضا رامپور هندوستان، ش ۱۱۹۰)؛ اجازه به ابوالمفاخر محمد بن اوس بن احمد بن علی بن حمدان راوندی در رجب ۵۶۵ق (غرر الفوائد و درر القلائد شریف مرتضی، کتابخانه رئیس الکتاب استانبول، ش ۵۳)؛ اجازه به حسین بن ابی‌عبدالله بن ابراهیم خونجانی در رجب ۵۶۸ق (غرر الفوائد و درر القلائد شریف مرتضی، کتابخانه اسکوریال، ش ۱۴۸۵)؛ اجازه به محمد بن حسن نازویه قمی در ربیع الآخر ۵۷۱ق (نهج البلاغه، مکتبة المتحف العراقی، ش ۳۷۸۴).
• شیخ آقا بزرگ تهرانی این نسخه را دیده بود. طبقات اعلام الشیعة، قرن ۶، ص ۱۵۳؛ الذریعة، ج ۱۹، ص ۳۵۴-۳۵۵.
• ریاض العلماء، ج ۴، ص ۳۷۱-۳۷۲ و ۱۷۸-۱۷۹؛ تعلیقة‌ امل الآمل، ص ۲۳۰. بخش عمده این یادداشت در نسخه از بین رفته و بسیار سخت‌خوان شده است.
• ریاض العلماء، ج ۵، ص ۳۴-۳۵. افندی در این جا نویسنده یادداشت را نشناخته است.
• الفهرست، منتجب‌الدین رازی، ص ۹۱؛ ریاض العلماء، ج ۴، ص ۱۹۴؛ تعلیقة‌ امل الآمل، ص ۲۱۲؛ حدائق الحقائق فی شرح نهج البلاغة،‌ ص ۴۰۲؛ الذریعة، ج ۱، ص ۲۲۰.
• المصباح المتهجد، کتابخانه آستان قدس، ش ۸۸۲۲، صفحه عنوان.
• درباره این کتاب رک: آشنایی با چند نسخه خطی، ص ۴۴۳-۴۴۵؛ فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه و مرکز اسناد آستان محمد هلال بن علی بن ابی‌طالب، ص ۱۰۵-۱۰۷. به خط مؤلف این کتاب نسخه‌ای شامل دو کتاب کامل بهایی و مناقب الطاهرین هر دو تألیف عمادالدین حسن بن علی طبری، کتابت‌شده در دلیجان در ۹۶۵-۹۶۶ق، در کتابخانه محدث قمی موجود بود. این نسخه اکنون به کتابخانه آستان قدس رضوی منتقل شده است (شماره ۵۶۵۶۳).
• عبارت داخل کروشه برای اصلاح عبارت به متن افزوده شده است. ابوجعفر محمد برادری به نام علی داشت که هم‌نام پدرش بود (الفهرست، منتجب‌الدین، ص ۷۶). کاتب نسخۀ اصل چون پیشتر نسب برادرش را کامل ذکر کرده بود؛ در این جا بنا را بر اختصار گذارده است.
• تبویب الامالی، ص ۳۲۲. همین اطلاعات از همین منبع ولی بدون اشاره به آن در تراجم الرجال، ج ۱، ص ۲۱۲-۲۱۳ ذکر شده است.
• همان، ص ۲. مؤلف در حاشیه درباره نسبت جاستی نوشته است: «الجاست مواضع قهستان من اعمال مدینة المؤمنین قم» که نشان می‌دهد این کلمه تا نیمه قرن دهم هجری به همین صورت تلفظ می‌شده است و نه به صورت جاسب که اکنون متداول است. درباره تلفظ این کلمه رک: مسائل تاریخی زبان فارسی، ص ۲۴۷-۲۵۱.
• آستان قدس رضوی، ش ۱۱۴۱۹، ص ۱۹۴؛ شهرداری اصفهان، ش ۵۰، به خط عبدالله بن محمدعلی اصفهانی، مورخ ۱۰۶۸ق، گ ۱۳۷ر؛ دانشگاه تهران، ش ۵۷۲، گ ۱۷۱أ.